Editor

Adwent z czekolady i plastiku – czyli święta pełne śmieci

przez Bez kategoriiEkoporady

 

Grudzień to miesiąc, w którym marnujemy najwięcej i nie chodzi tu tylko o żywność, która po świętach trafia do kosza, ale też o nietrafione prezenty, tony papieru prezentowego, ozdoby i bibeloty z tworzyw sztucznych. Jednak nie musi tak być! Zapraszamy do rodzinnego rozwiązania świątecznego ekoquizu.

Trudno odmówić dzieciom prezentów i powstrzymać się przed kupnem kolejnych błyszczących ozdób. W święta śmieci zasypują nas z każdej strony. Jesteśmy pewni, że inni rodzice też to zauważają, dlatego stworzyliśmy tę prostą grę: poprzez zabawę każdy może pokazać dzieciakom, że rozbuchany konsumpcjonizm to nie jest najważniejsza część świąt. – mówi Joanna Studzińska mama Poli, twórczyni EkoEksperymentarium.

Jakie porady znajdziecie w grze?

OZDOBY BEZ PLASTIKU

Zamiast kupować co roku nowe bombki, kolorowe łańcuchy, „anielskie włosy” i koraliki – lepiej własnoręcznie udekorować choinkę. Upieczcie całą rodziną pierniczki w różnych kształtach, a potem przymocujcie je do gałązek za pomocą nitki, sznurka lub wstążeczki. Na świątecznym drzewku pięknie wyglądają też szyszki znalezione w lesie. Takie elementy nie dość, że ozdabiają choinkę to jeszcze pięknie pachną. Na choince świetnie czują się też bombki zrobione własnoręcznie. Zobaczcie czy w szufladzie nie macie ścinek kolorowego papieru, naklejek, zeszłorocznych kartek bożonarodzeniowych – można z nich wykonać niepowtarzalne ozdoby.

NIERZECZOWE PREZENTY

To nie masa drogich prezentów cieszy najbardziej. Najlepsze są te podarowane od serca i takie, które będą służyć długo. Wierszyk napisany dla babci, piosenka stworzona specjalnie dla rodziców, własnoręcznie zrobiony kolaż zdjęć dla rodzeństwa – to prezenty, które na pewno sprawią radość. Warto też postawić na prezenty „nierzeczowe” – bilet do kina, karnet na basen czy prenumerata ulubionego magazynu też cieszą i to bardzo a zwykle generują mniej śmieci.

 

 

NIE MARNUJĘ! – na co dzień i od święta

Od ciężaru wigilijnych potraw stół nie musi się uginać. Zazwyczaj przed świętami trwa gorączka zakupów spożywczych, a potem ogromna ilość jedzenia ląduje w koszu. To duże marnotrawstwo zasobów zużytych do hodowli, transportu czy obróbki jedzenia. Można tego uniknąć, robiąc mądre zakupy. Spróbujcie ograniczyć liczbę produktów, które kupujecie i pomyślcie, czy aby napewno wszystko co trafia do waszego koszyka jest niezbędne. Podczas zakupów warto pamiętać, że egzotyczne owoce i warzywa mają wysoki ślad węglowy, bo przyjechały z daleka. Dlatego lepiej postawić na produkty lokalne. Kupując ryby, zwróćcie uwagę czy mają certyfikat MSC. A jeśli po świętach jakieś potrawy zostaną niezjedzone – warto je zamrozić lub oddać do jadłodzielni.

ODLICZANIE DO ŚWIĄT W STYLU EKO

Kalendarze adwentowe z 24 czekoladkami czy zabawkami lepiej zastąpić takimi, które sprawią radość nie szkodząc jednocześnie środowisku. W świątecznej grze EkoEksperymentarium znajdziecie wskazówki jak własnoręcznie wykonać ekokalendarz adwentowy z codziennymi wyzwaniami dla całej rodziny. Każdego dnia losujecie wspólnie jedno zadanie, które pokaże jak w prosty sposób możemy zmieniać nawyki na eko. To świetna zabawa, angażująca wszystkich domowników, a przy okazji nauka ekologii.

 

Wampir

Oszczędzanie prądu i ciepła w 4 krokach – gorący temat, szczególnie zimą

przez Bez kategoriiEkoporady

 

1. ZŁAP WAMPIRY, KTÓRE WYSYSAJĄ PRĄD


W każdym domu mieszkają wampiry – to nie żart. To istoty, które zakradają się do domów, żeby pożerać prąd. Telewizor w trybie czuwania, ładowarka wpięta do gniazdka czy podłączony do listwy komputer – pobierają prąd, zużywając tym samym energię elektryczną. W salonie EkoEksperymentarium możecie spróbować wytropić wampiry i nauczyć się oszczędzać. Kiedy już dowiecie się, gdzie kryją się wampiry – sprawdźcie we własnych domach czy nieużywane sprzęty nie są czasami włączone lub wpięte do gniazdka.

 

 

2. ODSŁOŃ KALORYFERY


W zimowe, chłodne dni potrzebujemy się ogrzać. Nie ma w tym nic złego, ale warto robić to z głową i nie marnować ciepła. Ważną zasadą jest odsłanianie odkręconych kaloryferów. Grzejniki zastawione meblami czy przykryte grubymi zasłonami nie działają jak powinny. Żeby ciepłe powietrze rozchodziło się równomiernie po domu, powinny być one odsłonięte. Pamiętajcie też, żeby zakręcać kaloryfery kiedy wietrzymy mieszkanie. Zasada jest prosta: odkręcony kaloryfer – zamknięte okna. A w zimowe mrozy zamiast podgrzewania mieszkania, warto otulić siebie – ciepły koc i gorąca herbata sprawdzą się znakomicie.

3. KUCHENNI POŻERACZE PRĄDU


Prąd zasila nie tylko sprzęty w salonie – warto o tym pamiętać. Lodówka, czajnik elektryczny czy zmywarka również potrzebują energii do pracy. Dlatego pamiętajcie o dokładnym zamykaniu drzwi lodówki i uruchamianiu zmywarki dopiero w momencie, gdy jest załadowana naczyniami do pełna. Kiedy gotujecie wodę na herbatę – wlejcie do czajnika tylko tyle wody, ile potrzeba do zrobienia jednego napoju.


4. ZGAŚ STREAMING – WŁĄCZ ŚWIATŁO


Temat oszczędzania energii elektrycznej jest ostatnio bardzo popularny, a w internecie pojawiają się coraz to nowe pomysły jak to robić. Niektóre są trafne, ale inne totalnie chybione. Teoria o tym, że lepiej zgasić światło i po ciemku oglądać filmy czy seriale on-line jest błędna. My radzimy: zapal światło, a wyłącz komputer. Sięgnij po książkę, zagraj w planszówkę albo naucz się robić na drutach, bo zapalone światło zużyje znacznie mniej energii, niż oglądanie serialu, czy telewizji i wygeneruje mniejszy ślad węglowy. Jeśli chcesz sprawdzić, jaki ślad węglowy generują różne aktywności – skorzystaj z naszego kalkulatora https://eko-logicznie.com/…/kalkulator-uzywania-telefonu/ i oszczędzaj mądrze.

Więcej porad – jak skutecznie oszczędzać prąd i ciepło – znajdziecie na www.ekoeksperymentarium.pl oraz na wystawie EkoEksperymentarium, którą od 17 listopada do 26 lutego można zobaczyć w Muzeum Warszawskiej Pragi.

forest-g2d6ac6fdd_1920

Najlepsze pomysły na leśne zajęcia w terenie

przez Bez kategoriiEkoporady


 

Artykuł jest podsumowaniem i uzupełnieniem webinaru “Lekcja w lesie” przygotowanego przez Witolda Ciechanowicza z Leśnego Ogrodu Botanicznego “Marszewo” prowadzonego przez Nadleśnictwo Gdańsk. Webinar odbył się 6 października 2022 r.


Jak pisze Richard Louv w swojej książce “Ostatnie dziecko lasu”: Tylko emocjonalne związki z przyrodą są w stanie obudzić w dzieciach szacunek dla niej, dzięki czemu jako dorośli będą o nią dbać. Trudno jest bowiem pokochać coś, czego się nie zna, nie rozumie, albo przed czym odczuwa się lęk.

 

POMYSŁY NA LEŚNE ZABAWY

W myśl tego cytatu, jeśli chcemy zachęcić dzieci do poznawania lasu i jego mieszkańców,  powinniśmy im po prostu pozwolić swobodnie spędzać w nim czas. Podstawą tego podejścia jest to, by najmłodsi potrafili czerpać przyjemność z przebywania w tym środowisku i swobodnej zabawy. Leśną przygodę możemy zainicjować proponując jedną z trzech poniższych zabaw: 

 

  • Budowanie szałasów dla “plemienia krasnoludków” (ważne, aby pamiętać, by po zabawie rozrzucić patyczki, z których powstały szałasy z powrotem i by dorośli bawili się również, tworząc własne konstrukcje).
  • Wyścig drewnianych kul po zboczu. 
  • Zbieranie chrustu i rozpalanie ogniska za pomocą krzesiwa (wyłącznie w miejscach do tego przeznaczonych!).

 

Sporo prostych zabaw sensorycznych znaleźć można również w NIEMAPACH z serii Natura (dostępne bezpłatnie na www.niemapa.pl)

 

W czasie lekcji w lesie możemy pozwalać dzieciom doświadczać lasu sensorycznie, czuć się w nim swobodnie i w miarę rozsądku, móc coś z tego lasu “mieć”. Żywemu, zdrowemu drzewu nie szkodzi ubytek kilku liści, a jeśli nawet złamana zostanie jakaś gałązka czy poruszony zostanie mech (znajdujący się pod ochroną!), to są to bardzo niewielkie straty w porównaniu z np. budowaniem nowych dróg w lesie. Możliwość nieskrępowanej zabawy zapada dzieciakom w pamięć, tworząc pozytywne skojarzenia z lasem i potęgując poczucie wolności i więzi z naturą.

 

 

BEZPIECZEŃSTWO PRZEDE WSZYSTKIM

Wybierając się do lasu warto pamiętać o bezpieczeństwie w czasie leśnych wypraw.  Aby uniknąć chorób przenoszonych przez kleszcze warto szczepić się na odkleszczowe zapalenie mózgu.  Zagrożeniem może być również bąblownica, przed którą łatwo można się uchronić myjąc przed jedzeniem owoce zebrane w lesie. 

 

CZAS NA NAUKĘ!

Podsumowując: dzieciom potrzeba przede wszystkim kontaktu z przyrodą i możliwości swobodnej zabawy w lesie – dopiero na tej podstawie można pomału budować wiedzę o ekosystemie i przyrodzie, a w dalszej perspektywie rozwijać umiejętności rozpoznawania drzew czy ptaków. Z doświadczenia wiemy, że podczas swobodnej zabawy, kiedy dzieci poczują się dobrze – ciekawość weźmie górę i edukator będzie mógł przejść do przekazywania wiedzy na różne sposoby. Poniżej znajdziecie listę książek i aplikacji pomocnych w edukacji leśnej Mamy nadzieję, żę prezentowana poniżej lista pomoże rodzicom i nauczycielom pokazywać dzieciom uroki lasów. 

 

 

PUBLIKACJE I WYDAWNICTWA

Czyj to trop? (LINK) 
Na stronie Lasów Państwowych można za darmo pobrać PDF z kluczem do rozpoznawania tropów zwierząt. Dzięki niemu każdy może sprawdzić jak wyglądają ślady dzika, sarny, wiewiórki czy rysia. Taką “ściągę” możecie zabrać ze sobą na leśny spacer i sprawdzić kto przemierzał ścieżki przed wami. Dzieci z chęcią wcielą się rolę detektywów i będą z zaangażowaniem poszukiwać tropów mieszkańców lasu. 

 

NIEMAPA 
Idąc do lasu warto mieć ze sobą NIEMAPĘ – kreatywny przewodnik po lasach. Na stronie www.niemapa.pl znajdziecie m.in.:  NIEMAPĘ BIESZCZADY, zachęcającą do wycieczek po bukowych lasach i połoninach czy NIEMAPĘ PUSZCZA BIAŁOWIESKA, która pozwala bliżej poznać żubry. Jednak te popularne turystycznie rejony to nie wszystko!NIEMAPY pokazują też lasy, które znajdują się w bliskim otoczeniu dużych miast. Dobrym przykładem takiego przewodnika jest NIEMAPA LASY ŁÓDZKIEGO, NIEMAPA LASÓW OKOLIC POZNANIA, NIEMAPA LASY ZIELONOGÓRSKIE, NIEMAPA LASY POMORZA GDAŃSKIEGO czy GÓRNEGO ŚLĄSKA. Na stronie znajdziecie też NIEMAPĘ OTO DĄB. To ilustrowana opowieść o tym jak działa to wyjątkowe drzewo., Poznacie całą społeczność mieszkańców i sąsiadów tego, a także zobaczycie jak przebiegają niesamowite procesy w nim zachodzące

APLIKACJE

Aplikacja BirdNET 
Będąc w lesie warto zamknąć oczy i zatopić się w dźwiękach natury. Ale co zrobić jeśli ptasie trele są dla nas nie do rozpoznania? Wtedy z pomocą przychodzi aplikacja BirdNET, która pozwala rozpoznawać ptaki po dźwiękach. Wystarczy nagrać to co słyszymy za pomocą mikrofonu w telefonie, a aplikacja powie nam jaki ptak “śpiewa” w pobliżu. 

PlantNet Plant Identification
Ta aplikacja pozwala identyfikować rośliny. Wystarczy pobrać aplikację na telefon, zrobić zdjęcie danej roślinie i po chwili będziemy wiedzieli jak nazywa się dany krzew, drzewo czy kwiat na który patrzymy. 

 

KSIĄŻKI

Ostatnie dziecko lasu, Richard Louv
Czyżbyśmy byli ostatnim pokoleniem, które swobodnie mogło bawić się wśród dzikiej przyrody, wspinać się na drzewa i poczuć z nią związek? Dlaczego to ważne? Jak zmienił się stosunek społeczeństwa do przyrody w ostatnich dekadach? Książka prezentuje badania i statystyki omawiające te zjawiska

 

O czym szumią drzewa?, Peter Wohlleben 
Masa wiedzy o lesie wśród uroczych ilustracji. Dzieciaki mogą dowiedzieć się czy drzewa mają pryszcze, czego uczą się w szkole drzewne dzieci i jak działa leśny internetPoznają z niej tajemnice lasu i będą mogły przeprowadzić własne eksperymenty, czyli to, co dzieciaki lubią najbardziej.

 

Rok w lesie, Emilia Dziubak
Pięknie ilustrowana książka przeznaczona dla młodszych dzieci, gdzie na każdej rozkładówce widzimy jeden miesiąc z życia polskiego lasu wraz z kilkudziesięcioma zamieszkującymi go gatunkami roślin i zwierząt. Przeglądając kolejne strony poznajemy roczny cykl życia lasu i jego mieszkańców.